59-PEYGAMBER EFENDİMİZ ÖZLÜ DUALARI SEVERDİ

59-PEYGAMBER EFENDİMİZ ÖZLÜ DUALARI SEVERDİ

Kur’an-ı Kerim’deki özlü dualardan biri şöyledir:

a) “Rabbimiz bize dünyada da iyilik-güzellik ver,

b) Ahirette de iyilik-güzellik ver.

c) Ve bizi ateş azabından koru.”

Hz. Aişe validemiz belirttiğine göre Peygamber Efendimiz böyle sözü kısa, manası geniş özlü duaları severdi.

Ayette geçen ‘hasene’ kelimesi lügat itibariyle ‘hasen’ kelimesinin müennesi/dişili olup güzel, güzellik, iyilik, iyi hal, iyi amel, hayırlı iş gibi manalara gelmektedir.

Hasene kelimesi dilimizde de daha çok

“ahlâk-ı hasene/güzel huylar,

“a’mâl-i hasene/ güzel işler gibi isim tamlaması şeklinde kullanılır.

Yine dilimizde kullanılan ‘hasenât’ kelimesi de ‘hesene’ sözcüğünün çoğulu olup ‘güzel ameller, iyi işler, insanların iyiliği için yapılan hayırlı işler, iyilikler demektir. Hasene ve hasenât kelimelerinin zıttı, kötülük, fenâlık, suç, kabahat, günah gibi anlamlara gelen ‘seyyie ve seyyiât’ kelimeleridir. Kur’an-ı Kerim’de “İnne’l-hasenâti yüzhibne’s-seyyiât: İyilikler, güzel ameller ve hayırlı işler kötülükleri, küçük günahları yok eder” buyrulmuştur.

Konumuz olan âyet-i kerimedeki ‘hasene’ ile neyin kastedildiği hususunda müfessirlerin değişik görüşleri vardır. Merhum Ömer Nasuhi Bilmen’in ifadesiyle, “İnsanın nefsine, bedenine, servetine ait olup elde edilmesi ile mesrur olacağı her nimet bir hasenedir. İbadet ve taat de birer hasenedir.”⁷

Tabiinin önde gelen âlim ve zahitlerinden Hasen Basri’ye göre dünyadaki hasene ilimdir, ibadettir. Ahiretteki hasene ise cennettir.

Yine tabiin âlimlerinden ve ilk müfessirlerden Süddi’ye göre dünyadaki hasene helâl rızıktır, ahiretteki hasene ise mağfiret/günahların bağışlanmasıdır, sevaptır.

Kimine göre de dünyadaki hasene, imandır, salih ameldir, güzel ahlaktır, faydalı ilimdir, helal kazançtır, hayırlı eş ve evlattır. Ahiretteki hasene ise afiyettir, cennet ve cennetteki nimetlerdir.

Hz. Ali (r.a.)’dan  gelen bir rivayete göre de hasene dünyada saliha kadındır, ahirette de cennettir.

Kâsım İbn Abdürrahman da haseneyi şöyle tarif etmiştir; “kime şükreden bir kalp, zikreden bir dil, sabreden bir beden verilmişse ona dünyada da ahirette de hasene verilmiştir ve cehennem azabından korunmuştur.”

İbn Kesir’in de dediği gibi, aslında ayette belirtilen dünyadaki hasene bütün güzellikleri, iyilikleri içerisine alır ve bütün kötülükleri dışarıda bırakır. Çünkü dünyadaki güzellik; sıhhat, afiyet, geniş ev, güzel eş, bol rızık, faydalı ilim, sâlih amel, iyi bineğe sahip olmak ve insanlar arasında hayırla anılmak gibi matlup olan bütün dünyevi iyiliklere şamildir.